W dniach 6-7 października 2020 nasz partner – Croatia Green Building Council – zorganizował w Zagrzebiu seminarium eksperckie, inaugurujące projekt „Mitygacja zmian klimatu w budynkach zabytkowych”. W trakcie wydarzenia, eksperci reprezentujący różne grupy interesariuszy projektu, dzielili się swoimi doświadczeniami i spostrzeżeniami na temat łagodzenia zmian klimatu poprzez rewitalizację i renowację energetyczną budynków stanowiących dziedzictwo kulturowe Polski oraz Chorwacji.
Celem seminarium było zebranie przykładów dobrych praktyk oraz systemowych rozwiązań, mogących znaleźć zastosowanie w krajach uczestniczących w projekcie. Analiza szans oraz wyzwań w zakresie kompleksowej renowacji budynków historycznych, uwzględniającej mitygację zmian klimatu, będzie jednym z elementów publikacji podsumowującej projekt.
Chorwacki program rewitalizacji energetycznej budynków zabytkowych na lata 2021-2030
Seminarium rozpoczęła prezentacja narodowego programu kompleksowej rewitalizacji energetycznej budynków historycznych, który jest opracowywany przez agencję energetyczną REGEA – North-West Croatia Regional Energy Agency, we współpracy z chorwackim Ministerstwem Planowania Przestrzennego, Infrastruktury i Mienia Państwowego. Efektem programu ma być zwiększenie efektywności energetycznej budynków zabytkowych i redukcja kosztów ich utrzymania. Przedstawiciele chorwackiego Ministerstwa Kultury zaprezentowali z kolei wytyczne konserwatorskie do powstającego programu, regulujące współpracę z konserwatorami nadzorującymi opiekę nad zabytkami. Prelegenci zwrócili także uwagę na nowe wyzwania stojące przed zarządcami budynków historycznych, spowodowane trzęsieniem ziemi o magnitudzie 5.4 w dniu 22.03.2020 r., które dotknęło także centrum historyczne Zagrzebia.
Prezentacja eksperta w trakcie seminarium. Zdjęcie CGBC
Dobre praktyki z Karlovac i Varaždin
Uczestnicy seminarium zapoznali się z efektami projektu rewitalizacji zabytkowych budynków będących siedzibą administracji lokalnej w mieście Karlovac, należącym do europejskiej sieci miast „Energy Cities” oraz z planami rewitalizacji budynków zabytkowych w mieście Varaždin. Uczestnicy dyskutowali także nad sposobami zaangażowania wszystkich stron biorących udział w procesie rewitalizacji zabudowy historycznej, uwzględniającymi aspekty ekonomiczne, społeczne, klimatyczne i konserwatorskie.
W trakcie seminarium zostały zaprezentowane wybrane rozwiązania technologiczne, które mogą znaleźć zastosowanie w renowacji energetycznej budynków drewnianych i murowanych, poparte wynikami aktualnych badań naukowych.
Energy Centre Bračak w zrewitalizowanym zamku z XIX w.
Ważnym elementem dwudniowego programu była wizyta w Energy Centre Bračak – siedzibie agencji REGEA (North-West Croatia Regional Energy Agency). Zamek, wybudowany w 1889 r. przez rodzinę Kulmer, w latach 1947-2007 był siedzibą szpitala dziecięcego chorób płuc. Po wybudowaniu nowego kompleksu szpitalnego, opustoszały zamek przeszedł gruntowną rewitalizację oraz renowację energetyczną i stał się aktywnym centrum promocji transformacji energetycznej w regionie.
Zamek po renowacji, źródło Energy Centre Bračak
Efekty seminarium posłużą zespołowi ekspertów zaangażowanych w projekt do opracowania praktycznej publikacji i przygotowania serii warsztatów dla osób, które są zaangażowane w proces rewitalizacji zabudowy historycznej na szczeblu lokalnym. Wszystkie działania projektowe będa prowadzone symultanicznie w Chorwacji i Polsce, we współpracy Fundacji Sendzimira z GBC Croatia.
Dyskusja podsumowująca wydarzenie w Energy Centre Bracak, zdjęcie Ewelina Pękala, Fundacja Sendzimira
Program wydarzenia
Tuesday, 6.10.2020., Zagreb, Croatia
09:00 – 09:15 Welcome and coffee
09:15 – 09:45 Welcome and introduction of participants/ project (representative, CGBC; representative, SF)
09:45 – 10:15 Presentation of the document “Croatian National Renovation Programme for the Cultural Heritage Buildings in terms of energy efficiency and sustainable renovation practices” and discussion about the Polish context, Velimir Šegon, REGEA
10:15 – 10:45 Renovation of historical buildings in Poland from a sustainable development perspective and results of the CoolBricks project, Waldemar Affelt, Department of Conservation, Nicolaus Copernicus University in Toruń; Co2ol Bricks Project
10:45 – 11:15 Reducing the heat consumption of historical buildings in Poland, Piotr Kosinski, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Faculty of Geoengineering
11:15 – 11:45 Traditional methods in renovation of historical buildings, Filip Gawlinski, art historian, renovation of wooden architecture in Żuławy region in Poland
11:45 – 11:50 Short break
11:50 – 12:10 Energy preservation of heritage buildings, Mirna Sabljak/Kristina Zloušić-Idjaković, Ministry of Culture and Media, Republic of Croatia
12:10 – 12:30 Renovation of cultural heritage buildings on the level of local government, Robert Vodopić, City of Karlovac
12:30 – 12:50 Industry representatives on heritage buildings renovation and preservation, Nenad Karalija, MAPEI
12:50 – 13:00 Q&A Session
13:00 – 14:00 Lunch
Wednesday, 7.10.2020., Zabok, Croatia
09:45 – 10:00 Welcome and coffee
10:00 – 10:05 Introduction to Castle Bračak, Julije Domac, REGEA Director
10:05 – 10:40 Overview of renewed manor Bračak Energy Center in use by REGEA, Srećko Vrček, REGEA
10:40 – 11:30 Tour of Bračak Energy Center for all the participants, Miljenko Jagarčec, REGEA
11:30 – 11:45 Coffee break
11:45 – 12:15 Renovation of cultural heritage buildings on the level of local government, Sandra Malenica, Deputy Mayor, City of Varaždin
12:15 – 12:45 Position of conservationists on renovation and preservation of heritage buildings, Ana Škevin Mikulandra, Croatian Conservation Institute
12:45 – 13:45 Defining the main challenges in the field of Climate Mitigation in Heritage, Buildings (energy efficiency/thermal modernization/energy renovation) – workshop discussion (Ana Škevin Mikulandra, Croatian Conservation Institute, Sandra Malenica, City of Varaždin, Marko Zlonoga, REGEA, Nenad Karalija, MAPEI, Tomasz Jelenski, Sendzimir Foundation)
13:45 –14:30 Summary and Lunch
