W ramach projektu INTERLACE powstała Metropolitalna Grupa Działania, która ma współpracować na rzecz odnowy i wzmacniania terenów cennych przyrodniczo w 15 gminach Metropolii Krakowskiej. Inauguracyjne spotkanie odbyło się online 18 marca 2021 r.
Metropolia Krakowska jest jednym z sześciu obszarów miejskich biorących udział w międzynarodowym projekcie INTERLACE. Pozostałe znajdują się w Niemczech, Hiszpanii, Kolumbii, Kostaryce i Ekwadorze.
Nowoutworzona Metropolitalna Grupa Działania (MGD) ma wzmocnić współpracę gmin w zarządzaniu i ochronie błękitno-zielonej infrastruktury. Jednym z jej celów jest stworzenie narzędzi, które umożliwią ocenę skuteczności stosowania takich rozwiązań.
Różnorodne perspektywy
W inauguracyjnym spotkaniu wzięło udział 31 osób, reprezentujących wszystkie 15 gmin Metropolii, a także Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, powiat krakowski, Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie, Ojcowski Park Narodowy, Wody Polskie, Nadleśnictwo Myślenice oraz Politechnikę Krakowską. Obecne były też osoby z organizacji, które są merytorycznymi partnerami projektu, czyli z Ecologic Institute z Berlina i Fundacji Sendzimira. Spotkanie prowadziła przedstawicielka Stowarzyszenia Metropolia Krakowska.
Przedstawicielka Ecologic Institute, który jest liderem projektu, podkreśliła, że dzięki międzynarodowej współpracy samorządy mogą wzmacniać swoją wiedzę i kompetencje w kilku obszarach: znajomości konkretnych narzędzi do projektowania, wdrażania i monitorowania rozwiązań opartych na przyrodzie, tworzenia odpowiednich strategii i polityk publicznych, zwiększania udziału mieszkańców w wypracowywaniu tych rozwiązań, edukacji środowiskowej oraz promocji.
Błękitne i zielone rozwiązania na współczesne wyzwania
Uczestniczki i uczestnicy spotkania omawiali wyzwania, jakie stoją przed gminami Metropolii. Większość przyznała, że zmagają się one z zanieczyszczeniem powietrza, suszą i zagrożeniem pożarami, a równocześnie groźbą podtopień i powodzi, a także – w niektórych przypadkach – efektem miejskiej wyspy ciepła. Zjawiska te nasilają się w ostatnich latach w związku ze zmianami klimatu.
Przyznano, że właśnie rozwiązania oparte na przyrodzie w postaci błękitno-zielonej infrastruktury, dają szanse na ograniczenie tych zagrożeń. Aby jednak umożliwić wysoką skuteczność takich rozwiązań nie wystarczą rozproszone wyspy zieleni, ale potrzebne jest stworzenie całej sieci połączonych terenów, które zapewnią ciągłość ekosystemów. A do tego konieczna jest współpraca pomiędzy gminami i długofalowe planowanie przestrzeni.
Za drugie bardzo ważne zadanie uznano edukację ekologiczną. Uczestnicy MGD są przekonani, że przy planowaniu takich rozwiązań konieczne jest angażowanie lokalnej społeczności i podniesienie świadomości publicznej na temat różnorodnych korzyści, jakie przynoszą odpowiednio chronione tereny zieleni. W przeciwnym razie trudno będzie zapewnić szerokie poparcie społeczne dla szerszego stosowania błękitnej i zielonej infrastruktury.
Wciąż bowiem, jak przyznali uczestnicy, tereny te są pod bardzo silną presją związaną z inwestycjami i budownictwem mieszkaniowym. Świadomość społeczna na temat znaczenia i roli takich terenów jest niska i silny jest konflikt między własnością prywatną a dobrami wspólnymi. Jak stwierdził jeden z uczestników, „każdy kto posiada działkę uważa, że ma prawo do ścinania i betonowania na jej terenie”. Tymczasem potrzebne jest zachowanie zieleni nie tylko na obszarach publicznych, ale również prywatnych.
Dostęp do międzynarodowych doświadczeń
Udział w projekcie INTERLACE daje samorządom możliwość skorzystania z doświadczeń międzynarodowych zarówno w planowaniu i ochronie błękitnej i zielonej infrastruktury, jak też w promowaniu wiedzy na temat jej kluczowej roli w dobie zmian klimatu. 15 gmin Metropolii przez 3 lata będzie mogło współtworzyć i korzystać z zasobów projektu.
Będą one gromadzone przez 21 organizacji z 11 krajów. Grono partnerów obejmuje 6 miast z Europy (Metropolia Krakowska w Polsce, Granollers w Hiszpanii, Chemnitz w Niemczech) oraz Ameryki Łacińskiej (Portoviejo w Ekwadorze, Envigado w Kolumbii, Corredor Biológico Interurbano Río María Aguilar-San José w Kostaryce) oraz 15 instytucji naukowych, firm i organizacji pozarządowych.
Zdjęcia: Jacek Dylag na Unsplash