„Zielony Lider” to program Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, realizowany przez Fundację Sendzimira, który wspiera lokalnych liderów i liderki w działaniach na rzecz ochrony środowiska i klimatu, a także skutecznym pozyskiwaniu funduszy Unii Europejskiej na ich realizację. Obecnie trwa rekrutacja do piątej edycji programu.
W latach 2021-2023, w programie udział wzięło ponad 150 osób z 52 gmin z całej Polski. Czwarta edycja „Zielonego Lidera”, w której bierze udział 55 osób z 17 gmin, zakończy się w marcu 2025 r.
Program oferuje e-learning, warsztaty stacjonarne, specjalistyczne doradztwo, wymianę doświadczeń oraz możliwość wyjazdu na wizytę studyjną w kraju i zagranicą. Efektem udziału w programie jest:
- diagnoza ważnego dla gminy problemu środowiskowego,
- dobranie najlepszych rozwiązań dopasowanych do lokalnych uwarunkowań,
- wypracowanie przez każdy zespół planu działania, który może zostać zrealizowany w społeczności lokalnej i ułatwi pozyskanie środków zewnętrznych.
Do programu zapraszamy co roku trzyosobowe zespoły z gmin do 150 tys. mieszkańców.
W 2025 roku uczestnicy i uczestniczki „Zielonego Lidera” mogą wybrać jedną z trzech ścieżek tematycznych:
- przeciwdziałanie suszy i powodzi, ze szczególnym uwzględnieniem terenów niezurbanizowanych (woda i zieleń),
- efektywność energetyczna i ograniczanie emisji gazów cieplarnianych (powietrze),
- zrównoważona gospodarka odpadami (odpady),
a także:
- zdobyć wiedzę o konkretnych rozwiązaniach w ramach każdej ze ścieżek,
- współpracować ze specjalistami, ekspertami i praktykami wspierającymi zespoły w opracowaniu i wdrażaniu planu działania,
- wymieniać się doświadczeniami z innymi uczestnikami.
Więcej na temat programu na stronie zielonylider.org
Zgłoś się do programu!
Chcesz poczuć jak to jest uczestniczyć w naszym programie? Obejrzyj wybrane filmy o nim:
Zieloni Liderzy w 2021 roku
Pierwsza edycja programu zrealizowana została w 2021 roku. 14 zespołów liderskich (przy udziale ekspertów) pracowało w ramach wybranych przez siebie ścieżek:
- WODA // Lokalna retencja i przeciwdziałanie suszy
- POWIETRZE // Poprawa jakości powietrza i ograniczanie emisji gazów cieplarnianych
- ODPADY // Zrównoważona gospodarka odpadami
Świetne rezultaty pilotażu spowodowały, że program realizujemy w kolejnych latach. Zapoznaj się z podsumowaniem pierwszej edycji programu.
Zieloni Liderzy w 2022 roku
W 2022 roku 16 zespołów z powodzeniem ukończyło program. Zobacz, co sądzą na temat swojego w nim udziału.
Działo się dużo! W trakcie kursu e-learningowego 46 zespołów liderskich, z 12 województw, miało możliwość wdrożyć się w tematykę adaptacji i mitygacji zmian klimatu oraz zrównoważonego rozwoju pod okiem naszych ekspertów. Pracę z 16 zespołami, które dostały się do pełnej wersji programu rozpoczęliśmy poznaniem się i pracą nad zrównoważonym rozwojem instytucji (jak było przeczytaj tutaj). Ważna część to praca w ścieżkach tematycznych, o której więcej dowiecie się w podsumowaniu drugiego zjazdu warsztatowego. Tutaj przeczytacie jak Szkoła Liderów przeprowadziła zespoły przez meandry komunikowania zmiany na rzecz zrównoważonego rozwoju w trakcie trzeciego zjazdu.
Więcej o ich dokonaniach dowiesz z relacji ze zjazdu podsumowującego Zielonego Lidera 2022 oraz z artykułów podsumowujących co udało im się osiągnąć do końca roku 2022 (ścieżki: powietrze, odpady, woda i zieleń)
Zieloni Liderzy w 2023 roku
Trzecia edycja programu cieszyła się takim zainteresowaniem (do programu zgłosiło się ponad 200 osób). Zdecydowaliśmy się więc otworzyć dodatkową grupę w ścieżce, która cieszyła się największym powodzeniem (chciała wziąć w niej udział ponad połowa zespołów!). Dodatkowa grupa pracowała pod kierunkiem dr hab. Iwony Wagner, która dołączyła do zespołu eksperckiego projektu. Łącznie w tym roku w programie wzięły udział 22 zespoły.
Najwięcej zespołów pracowało w gminach 10-20-tysięcznych, ale były też 3 miasta ponad pięćdziesięciotysięczne. Więcej zespołów z południa Polski i centrum niż z północy i wschodu.
Uczestnicy zakończyli e-learning (zobaczcie jak oceniają nasze szkolenie), wzięli udział w zjeździe inauguracyjnym i warsztatach w ścieżkach tematycznych (wrażenia z tej części znajdziecie tutaj). Ciężko pracowali nad własnymi projektami przy wsparciu doradców a na ostatnie zjeździe pochwalili się swoimi planami (zobacz co planują zespoły ze ścieżki powietrze, jakie plany mają zespoły ścieżki wodnej i jakie pomysły dotyczące gospodarowania odpadami planują wdrożyć w swoich gminach?).
Zieloni Liderzy w 2024 roku
Czwarta edycja programu rozpoczęła się nieco później ze względu na wybory samorządowe i zmianę władz na poziomie samorządowym – kurs e-learningowy odbywał się latem 2024 r., a pierwszy zjazd we wrześniu.
Zespoły, których w tej edycji jest 18 (z 17 różnych gmin, bo z Nowego Dworu Mazowieckiego zakwalifikowały się aż dwie grupy) do końca marca 2025 r. opracują swoje plany działania. W tej edycji dwie ścieżki poświęcone są przeciwdziałaniu suszy i powodzi poprzez wdrażanie rozwiązań retencyjnych opartych na przyrodzie, a trzecia dotyczy ograniczania emisji gazów cieplarnianych i ochrony powietrza. Na wizyty studyjne między styczniem a lutym 2025 r. wybierze się aż 10 zespołów.
W bieżącej edycji większość zespołów (aż 11) pracuje w gminach liczących nie więcej, niż 50 tys. mieszkańców. Są to przede wszystkim gminy z południowej i południowo-zachodniej części Polski (województwa śląskie i dolnośląskie).
Fundusze dla klimatu – sieć doradców NGO
Równolegle do programu skierowanego działa sieć doradców prowadzona przez Ogólnopolską Federację Organizacji Pozarządowych (OFOP) przy współpracy Fundacji Sendzimira. Rolą doradców jest wspieranie lokalnych organizacji pozarządowych, a także partnerstw organizacji i samorządów w gminach do 50 tys. mieszkańców w całej Polsce w zakresie pozyskiwania funduszy europejskich na projekty społeczne i inwestycyjne służące mitygacji i adaptacji do zmian klimatu.
Więcej na temat tego programu można przeczytać na stronach OFOP.
Program „Zielony Lider” jest finansowany przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności.
