Przed wyborami samorządowymi w kwietniu 2024 r. w akcji Pytamy o zielone zachęcaliśmy do zadawania pytań o tematy środowiskowe kandydatom i kandydatkom. Do akcji zgłosiło się około 340 osób z całej Polski. Po wyborach kontynuujemy wspieranie uczestników i uczestniczek, żeby ułatwić im dialog z lokalnymi władzami i efektywne włączanie się w rozwiązywanie wyzwań środowiskowych.
Do kogo kierowana jest akcja?
Akcję Pytamy o zielone kierujemy do lokalnych działaczy na rzecz środowiska. Nie trzeba być ekspertem czy ekspertką, by włączyć się w działania projektu. Zapraszamy mieszkańców i mieszkanki wszystkich miejscowości w Polsce, a w szczególności z małych i średnich gmin. Na profilu akcji na Facebook publikujemy aktualne wydarzenia.
O co pytaliśmy przed wyborami?
Oto kilka przykładowych pytań, które uczestnicy i uczestniczki akcji zadawali w pierwszym etapie akcji kandydatom i kandydatkom:
- Jakie działania zamierza Pan/Pani podjąć, by nasza gmina w większym stopniu korzystała z odnawialnych źródeł energii (OZE)?
- Jakie działania zamierza Pan/Pani podjąć, by budynki gminne były bardziej efektywne energetycznie?
- Jak będzie Pan/Pani rozwijać PSZOK w naszej gminie? Jak sprawi Pan/Pani, by mieszkańcy chcieli z niego korzystać, oraz by był miejscem przyjaznym dla mieszkańców?
- W jaki sposób będzie Pan/Pani zachęcać mieszkańców do zagospodarowania deszczówki i oszczędzania wody?
- Co Pan/Pani planuje zrobić, by w naszej gminie było więcej terenów zieleni?
Jako partner akcji dla uczestników i uczestniczek przygotowaliśmy praktyczny poradnik o lokalnym działaniu na rzecz środowiska.
Pobierz poradnik i pytaj lokalne władze o zielone!
Jak wygląda kontynuacja akcji?
Webinary i praktyczne poradniki
Przygotowujemy serię webinarów i poradników dla lokalnych działaczy. Na każdy z webinarów zaprosimy zarówno ekspertów, jak i praktyków. Będziemy rozmawiać o tym, jak lokalnie działać na rzecz środowiska, w dialogu z samorządem. Omówimy działania w czterech obszarach: zagospodarowanie wody, reforma planowania przestrzennego, formy ochrony przyrody, Zielony Ład.
Tematy webinarów poszerzymy w formie praktycznych poradników, które uzupełnią bibliotekę zasobów na stronie akcji. Zebraliśmy tam poradniki, wzory pism, scenariusze debat i materiały promocyjne akcji.
Zarządzanie wodą w gminie. Ochrona przed powodzią, zapobieganie suszy (22 października 2024 r., godz. 10:00-12:00)
W trakcie spotkania rozmawialiśmy o tym, jak gospodarować wodą opadową w naszym otoczeniu, aby lepiej radzić sobie ze zmianami klimatu. Przedstawiliśmy instytucje, które odpowiadają za gospodarowanie wodami i ich kompetencje. Dyskutowaliśmy o tym, jak skutecznie inicjować i prowadzić lokalne działania na rzecz bardziej zrównoważonego gospodarowania wodą w gminach. Swoją wiedzą na te tematy dzielili się z nami ekspertka zrównoważonego gospodarowania wodami dr hab. Iwona Wagner i Paweł Dąbrowski odpowiedzialny za gospodarowanie wodami w Urzędzie Miasta Rumii.
Pracowaliśmy na przykładzie wyzwań, z jakimi boryka się Stowarzyszenie Ekipa z Bagien – aktywni uczestnicy naszej akcji. Stowarzyszenie zabiega o zachowanie mokradła położonego w centrum Ostródy jako strefy naturalnej retencji, ostoi bioróżnorodności i miejsca przyjaznego dla ludzi i przyrody. Ich doświadczenia pozwoliły nam lepiej zrozumieć, jak lokalnie działać na rzecz bardziej zrównoważonego gospodarowania wodą opadową.
Zobacz nagranie z webinaru:
Reforma planowania przestrzennego (5 grudnia 2024 r., godz. 10:00-12:00)
Reforma systemu planowania przestrzennego w Polsce zobowiązuje gminy do wprowadzenia planu ogólnego do końca 2025. W czasie webinaru rozmawialiśmy o nowych narzędziach planowania przestrzennego i o tym, jak zaangażować się w proces tworzenia nowych dokumentów planistycznych. Omawialiśmy, jak kształtować plany, aby chroniły tereny cenne przyrodniczo, pozwalały chronić doliny rzeczne, zachowywały ważne korytarze ekologiczne, czyli sprzyjały kształtowaniu w gminie błękitno-zielonej sieci. Swoją wiedzą i doświadczeniem podzielili się z nami dr Leszek Trząski, przewodniczący Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej w Gliwicach, Zastępca dyrektora Śląskiego Ogrodu Botanicznego ds. naukowo-dydaktycznych w Mikołowie, który przytoczył przykłady rozwiązań dla mikołowskiego planu ogólnego, służące zwiększeniu retencji oraz arch. inż. Agnieszka Czachowska, ekspertka Fundacji Sendzimira, która przybliżyła formy włączania lokalnych społeczności w proces kształtowania planów. W dyskusję włączył się miejski urbanista Wojciech Klasa i uczestniczka akcji Pytamy o zielone, działaczka Beata Borowiec.
Zobacz nagranie z webinaru:
Poradnik Pytamy o zielone – reforma planowania przestrzennego
Wiele gmin w Polsce przystąpiło do zbierania wniosków do planu ogólnego gminy. Wydaliśmy krótki poradnik dostępny online, z którego dowiecie się, jak wyrazić swój głos i chronić tereny cenne przyrodniczo. W poradniku opisaliśmy kluczowe zmiany po reformie systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego z 2023 roku. Zgromadziliśmy informacje o tym, gdzie znaleźć formularz i jak poprawnie go uzupełnić. Zebraliśmy źródła, które pomogą Wam formułować skuteczne postulaty.
Pobierz poradnik i złóż wniosek do planu ogólnego!
Formy ochrony przyrody – jaką mają funkcję w adaptacji do zmian klimatu? Jak interweniować w ich zakresie? (17 marca 2025 r., godz. 10:00-12:00)
W polskim prawie istnieje wiele możliwości ochrony przyrody, w tym terenów kluczowych dla adaptacji do zmian klimatu. W czasie webinaru poznamy te możliwości, zastanowimy się, jakie z nich są najbardziej adekwatne do ochrony wód powierzchniowych i terenów zieleni, jak można mobilizować lokalne władze do czynnej ochrony przyrody oraz jak prowadzić interwencje w tym obszarze. Andrzej Ginalski (WWF Polska) opowie o systemie ochrony przyrody w Polsce. Sabina Lubaczewska i Magdalena Berezowska-Niedźwiedź (Fundacja EkoRozwoju) skupią się na perspektywie ochrony drzew i opowiedzą o ustanawianiu form ochrony przyrody i skutecznym zgłaszaniu nieprawidłowości. Z kolei Magdalena Krzosek-Hołody (Fundacja Puszka) przedstawi przykłady działań społecznych na rzecz ustanowienia form ochrony przyrody. Webinar poprowadzi Ilona Gosk.
Zarejestruj się na webinar!
Bioróżnorodność (16 kwietnia 2025 r., godz. 10:00-12:00)
W czasie webinaru skupimy się na temacie bioróżnorodności. Czym jest? Dlaczego jest tak istotna? I co możemy robić, by wspierać ją w naszym otoczeniu? Omówimy polityki, które określają kierunek działań w tym obszarze. Porozmawiamy, jak mogą one wpłynąć na lokalne inicjatywy. Dowiecie się, jak skutecznie angażować się w procesy decyzyjne, aby wspierać zrównoważony rozwój w Waszej gminie. Z drugiej strony, przedstawimy praktyczne rozwiązania, które możecie sami zastopować w Waszym otoczeniu.
Akademia „Pytamy o zielone”
Dla dotychczasowych uczestników i uczestniczek akcji „Pytamy o zielone” przeprowadziliśmy stacjonarne warsztaty. Spotkaliśmy się na warszawskiej Pradze w dniach 6-8 listopada 2024 r.
Szkoliliśmy przede wszystkim osoby działające lokalnie społecznie w organizacjach pozarządowych i grupach nieformalnych. Część uczestników była również związana z jednostkami samorządu terytorialnego. Większość osób zaangażowała się w akcję „Pytamy o zielone” jeszcze przed wyborami samorządowymi w kwietniu 2024 r.
Cel warsztatów
W czasie akademii „Pytamy o zielone” przekazywaliśmy lokalnym działaczom wiedzę w trzech obszarach tematycznych:
- jakość powietrza,
- woda i zieleń,
- gospodarka odpadami.
Drugim kluczowym celem szkolenia było wsparcie umiejętności związanych z współpracą z samorządem, aktywizowaniem mieszkańców oraz projektowaniem skutecznych działań. W czasie warsztatów uczestnicy i uczestniczki analizowali sytuacje środowiskowe w swoich gminach. Mieli okazję wypracować propozycję działania, na którego realizację mogą zdobyć grant.
Co się działo?
- W kompetencje samorządu terytorialnego w zakresie kwestii środowiskowych wprowadziła uczestników Ilona Gosk. Przedstawiła procesy, w które mogą się włączać mieszkańcy i przedstawiciele organizacji pozarządowych.
- arch. inż. Agnieszka Czachowska prowadziła pracę warsztatową uczestników i pokazała dobre praktyki z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury.
- Uczestnicy mogli zadawać praktyczne pytania Sabinie Paciorek z Urzędu Gminy Skawina na temat wdrażania działań na rzecz ochrony powietrza.
- Ewa Chodkiewicz podzieliła się licznymi dobrymi praktykami z zakresu zrównoważonej gospodarki odpadami.
- Podczas praktycznego spaceru z Tomaszem Niewczasem uczestnicy rozmawiali o tym, jak zarządzać ostojami bioróżnorodności na przykładzie Parku Fosa w Warszawie.
- Karolina Maliszewska pokazała osobom uczestniczącym w szkoleniu, jak warto projektować działania i jak można skutecznie wdrażać innowacje. Za pomoc służyło narzędzie z zestawu VISIS – Ameba.
- Wydarzenie koordynowała Anna Bucka.
Zobacz film prezentujący metodę VISIS oraz przykłady jej zastosowania w Polsce i na świecie:
Dla uczestników i uczestniczek akcji prowadzimy grupę na portalu Facebook, która jest miejscem wymiany doświadczeń i dzielenia się wiedzą.
Zajrzyj na stronę akcji Pytamy o zielone!
Realizatorem akcji jest Fundacja Sendzimira. Akcja finansowana jest ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności oraz European Climate Foundation. Pierwszy etap akcji był realizowany przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Partnerzy akcji to Fundacja Stocznia, Fundacja Wspomagania Wsi, Koalicja Klimatyczna, Fundacja LSM Polska- Światowy Ruch Katolików Na Rzecz Środowiska, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych, Polska Zielona Sieć oraz Rodzice dla Klimatu.
