Edukacja | Zielona infrastruktura » Climate NBS Polska – przeciwdziałanie zmianom klimatu

Szkolenie Błękitno zielona infrastruktura dla łagodzenia zmian klimatu – narzędzia techniczne (Gdynia 2020)

W dniach 14-18 września 2020 r. 15 projektantów i projektantek z różnych regionów Polski  zgromadziło się w Gdyni, by tam poznać tajniki projektowania błękitno-zielonej infrastruktury i we współpracy z naszymi specjalistami, lokalnymi urzędnikami i partnerami poszukiwać błękitno-zielonych rozwiązań dla miasta.

Ostatnie szkolenie w ramach projektu Climate NBS Polska, realizowane było w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym, we współpracy z Urzędem Miasta Gdyni.

Celem warsztatów było przygotowanie uczestników do samodzielnego projektowania obiektów błękitno-zielonej infrastruktury. Praca odbywała się w trzech zespołach, które prowadziły analizę wybranych na potrzebę szkolenia lokalizacji i opracowywały dla nich koncepcję zagospodarowania wód opadowych z wykorzystaniem NBS. Przed przystąpieniem do projektowania uczestnicy i uczestniczki przeprowadzili wizję lokalną, zapoznali się z narzędziami technicznymi – dzięki wykładom, konsultacjom i rozmowom ze specjalistami, a także skonsultowali swoje pomysły z Arkadiuszem Trzeciakiem Naczelnikiem Wydziału Inwestycji UM Gdyni. Ostatniego dnia, wypracowane pomysły zaprezentowali przedstawicielom UM Gdyni, w tym Wiceprezydentowi ds. rozwoju, Panu Markowi Łucykowi.

Rozpoczęcie warsztatów z projektowania BZI w Gdyni. Fot. Judyta Łuczyńska, Fundacja Sendzimira

Rozwiązanie realnego problemu

Lokalizacje projektów nie były przypadkowe, zostały wybrane wraz z partnerami warsztatów z UM Gdyni, we wszystkich trzech występowały problemy z zagospodarowaniem wód opadowych i zieleni. Były to: teren Szkoły Podstawowej nr 33 przy ul. Godebskiego 8 na Oksywiu, obszar zabudowy jednorodzinnej na Pogórzu i w Dąbrowie. Poniżej prezentujemy koncepcje zagospodarowania wód opadowych opracowane w czasie warsztatów. 

Da się na Pogórzu (rejon ulic Cynkowej, Magnezjowej, Mosiężnej i Irydowej, Gdynia) 

Pierwsza grupa zajmowała się obszarem zabudowy jednorodzinnej na Pogórzu, otoczonym terenami wojskowymi i przemysłowymi. Działa w obrębie nieutwardzonych dróg dojazdowych i wykorzystała istniejącą na tym terenie lokalną aktywność mieszkańców, którzy tworzyli własne elementy błękitno-zielonej infrastruktury. Były to m.in. elementy służące nawadnianiu ogródków czy rowy zbierające nadmiar wody z uliczek. Uczestnicy warsztatów połączyli i uzupełnili te elementy tworząc system utwardzonych nawierzchni, rowów, rabat, niecek bioretencyjnych i ogrodów deszczowych, uzupełnionych o nasadzenia zieleni wysokiej i powierzchnie rozszczelnione.

Grupa projektowa w trakcie wizji lokalnej, fot. Kuba Kopecki, Fundacja Sendzimira

Biorąc pod uwagę potrzeby mieszkańców, ich dbałość o własną przestrzeń i założenia partycypacji społecznej, grupa zaplanowała włączenie lokalnej społeczności w proces planowania i realizacji koncepcji. Projekt uzupełniony został o przykładowe rysunki rozwiązań technicznych oraz sugerowane gatunki roślin, które mogłyby zostać wykorzystane na opracowywanym obszarze.

Obejrzyj prezentację wypracowanego rozwiązania.

Górki i Dołki (Szkoła Podstawowa nr 33, ul. Godebskiego 8, Gdynia)

Druga grupa, skupiając się na terenie szkoły podstawowej otoczonej blokami z wielkiej płyty, zaproponowała system rozwiązań, które mogą stanowić dobrą praktykę gospodarowania wodami opadowymi i przykład dla innych gdyńskich szkół. Projekt wziął swoją nazwę od niecek retencjonujących wodę  dołkówgórek usypanych z ziemi pochodzącej z wykopów niecek i spod fundamentów planowanej hali sportowej. System ma tworzyć nie tylko przestrzeń retencji i infiltracji, ale i różnorodny teren intersujący dla dzieci. Górki i dołki to część zaprojektowanej sieci niecek infiltracyjnych, ogrodów deszczowych, nowych nasadzeń i rozszczelnionych powierzchni, która służy zagospodarowaniu wody opadowej zarówno z terenu szkoły, jak i spływającej z okolicznych terenów. Projekt dopełnia propozycja  obsadzenia niektórych ze ścian szkoły i planowanej hali sportowej pnączami, co zwiększy powierzchnię terenów zieleni wokół szkoły.

Głównym założeniem projektu było hasło Zaprojektuj, Zbuduj, Animuj, Edukuj!, wedle którego daną przestrzeń należy nie tylko zaprojektować i wybudować, ale też dbać o jej funkcjonowanie i prowadzić w niej działania edukacyjne adresowane do użytkowników i lokalnej społeczności. Pomysłem projektantów było powstanie na centralnym placu szkoły zielonej klasy, wystawy informującej o ogrodach deszczowych dla rodziców (przed głównym wejściem) oraz wdrożenie programów edukacyjnych dla administracji obiektu, rodziców, uczniów oraz grona pedagogicznego. Całość uzupełnić mają trzy ścieżki edukacyjne dotyczące bioróżnorodności, dendrologii i błękitno-zielonej infrastruktury.

Obejrzyj prezentację wypracowanego rozwiązania.

Pokrzywoda (rejon ulic: Cynamonowej, Pokrzywowej i Goździkowej w Gdyni)

Trzecia z grup zajęła się nowym osiedlem willi i domów jednorodzinnych, w południowej dzielnicy miasta Dąbrowie. Teren położony na zboczu wzgórza i otoczony lasami zmaga się z gwałtownym spływem wód opadowych oraz ich utrzymywaniem się w występujących tam obniżeniach gruntu. Mieszkańcy, próbując radzić sobie z tą sytuacją, sami tworzyli rowy retencyjne i aktywnie działali na rzecz rozwoju błękitno-zielonej infrastruktury w ich sąsiedztwie.

Koncepcja grupy projektantów, wypracowana w ramach warsztatów, opiera się na systemie kaskadowych rowów chłonnych biegnących wzdłuż ulic, nazywanych w projekcie angielską nazwą swale. Jezdnie manewrują pomiędzy nachodzącymi na drogę wyspami zieleni, co sprawia, że przy okazji ruch zostaje uspokojony. Rowy odprowadzać mają wodę do zbiorników retencyjnych i detencyjnych w niżej położonych miejscach terenu. Zagospodarowaniu wody mają pomagać również ogrody deszczowe oraz przestrzeń rekreacyjna położona w samym centrum opracowywanego terenu. Jej odpowiednie ukształtowanie i meble miejskie, mają stanowić ciekawą przestrzeń dla najmłodszych.

Projekt uzupełniony został o sugerowany dobór roślinności oraz propozycję stworzenia poradnika dla mieszkańców, tak by sami mogli skutecznie włączyć się w tworzenie błękitno-zielonej infrastruktury i zadbać o swoje otoczenie.

Obejrzyj prezentację wypracowanego rozwiązania.

Uczestnicy w trakcie wizji lokalnej w miejscu realizacji projektów. Fot. Kuba Kopecki, Fundacja Sendzimira

Podsumowanie

Przedstawiciele Urzędu Miasta Gdyni wyrazili duże zainteresowanie efektami warsztatów oraz nadzieję na wykorzystanie projektów w przyszłości. Z kolei uczestnicy i uczestniczki zyskali nowe umiejętności, szczególnie cenna okazała się dla nich interdyscyplinarność zespołów i szerokie podejście do tematu błękitno-zielonej infrastruktury prezentowane podczas warsztatów.

Dyskusja na temat wypracowanych koncepcji z przedstawicielami Urzędu Miasta Gdyni. Fot. Judyta Łuczyńska, Fundacja Sendzimira

Warsztaty te były ostatnimi realizowanymi w ramach autorskiego programu szkoleniowego Fundacji. Nie planujemy w najbliższym czasie realizacji podobnych szkoleń w ramach prowadzonych projektów, więc jeśli jesteście Państwo zainteresowani przeszkoleniem w tym obszarze zapraszamy do kontaktu ws. szkoleń realizowanych odpłatnie, w ramach naszej działalności gospodarczej.

 

Poprzednie wydarzenie
Powrót do projektu
Następne wydarzenie