16 i 17 maja 2024 r. w Krakowie zorganizowałyśmy ogólnopolską, dwudniową konferencję w całości poświęconą przykładom działań, jakie już są i mogą być podejmowane lokalnie na rzecz gospodarki obiegu zamkniętego, mitygacji i adaptacji do zmiany klimatu, zwłaszcza w obszarze zarządzania zielenią i wodami opadowymi.
Uczestnicy i uczestniczki
W konferencji udział wzięło 111 osób na żywo i 122 osoby online. Były to przede wszystkim osoby reprezentujące władze gmin, pracujące w urzędach gmin i innych jednostkach samorządu lub działające społecznie w organizacjach pozarządowych, OSP, KGW, a także radni(-e), sołtys(k)i. Większość osób przyjechało z gmin do 150 tys. mieszkańców, choć nie tylko – pojawili się też przedstawiciele dużych miast.
Co się działo?
Konferencję otworzyliśmy czterema wystąpieniami zielonych liderów i liderek, którzy opowiedzieli o tym, dlaczego działają na rzecz wody, zieleni, energii i gospodarki obiegu zamkniętego. Jak uratować aleję sosen? Co ma lumpeks do ochrony klimatu? Jak zarazić wizją zmian mieszkańców miasta? I jak w tym mogą pomóc różowe kalosze? Aby się tego dowiedzieć warto obejrzeć nagranie z otwarcia konferencji:
Mikroinnowacje
Sesję posterową rozpoczęły 30-sekundowe prezentacje 14 projektów i działań realizowanych na podwórkach, w sołectwach i na osiedlach. Były to:
- Woda: zrównoważona gospodarka wodami opadowymi, a w nim:
- Między suszą a powodzią. Błękitno-zielona infrastruktura w gminie Leśna, Szymon Surmacz, gmina Leśna
- Temat rzeka, podnosimy poziom – działania edukacyjne z JuraSto Agnieszka Jensz-Stawowczyk, Stowarzyszenie JURASTO
- „Pod prąd” – eksperymenty z nadodrzańską przyrodą i dźwiękami, Magdalena Bobryk, Stowarzyszenie 515
- Efektywne zarządzanie wodą opadową w planowaniu przestrzennym, Michał Pancewicz, Scalgo
- Zieleń: ochrona bioróżnorodności, rozwój i utrzymanie terenów zieleni, a w nim:
- System powierzchniowy małej retencji na osiedlu Beauforta, Joanna Rayss, Rayss Group | Zieleniarium
- Szkoła przyjazna klimatowi – błękitno-zielona infrastruktura na szkolnym podwórku, Barbara Surmacz-Dobrowolska, Fundacja Sendzimira i Andrzej Jaworski, Jaz+Architekci
- Mikrolasy społeczne: praktykowanie zmian w miejskiej społeczności, Kasper Jakubowski, Forest Maker
- Energia: walka ze smogiem, efektywność energetyczna i OZE, a w nim:
- Mieszkanie cohousingowe dla kobiet 60+ – samotnych mieszkanek Rybnika, Mirosław Górka, Ośrodek Pomocy Społecznej w Rybniku
- Po lepszy luft! Edukacja antysmogowa, Leszek Szejka, Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wsi Bełk
- Poprawa efektywności energetycznej w Ośrodku Sportu i Rekreacji, Jacek Pużuk, OSIR m.st. Warszawy w Dzielnicy Targówek
- W drodze do niezależności energetycznej. Spółdzielnia Energetyczna BIODAR w Ustroniu Morskim, Łukasz Molski, Gminny Ośrodek Kultury w Ustroniu Morskim
- GOZ: gospodarka obiegu zamkniętego, a w nim:
- Uwaga! Śmieciarka jedzie, Alicja Słowik, Fundacja Uwaga, Śmieciarka Jedzie
- Less waste w gminie Morawica, Alicja Jamorska-Kurek, Stowarzyszenie Mieszkańców Piasecznej Górki „Z Górki”
- Obieg Twórczy: społeczne gospodarowanie zasobami w modelu obiegu zamkniętego, Marcelina Zjawińska, Fundacja Splot Społeczny
Sesja była okazją do rozmowy w małych grupach nad prezentowanymi przykładami, wymiany doświadczeń i nawiązania kontaktów zawodowych. 10 z 14 posterów można znaleźć w publikacji towarzyszącej konferencji.
Fokus na gminy
Sesję world cafe otworzyły krótkie prezentacje skoncentrowane na strategiach i programach realizowanych w polskich gminach. Prelegenci zaprezentowali osiem inspirujących przykładów:
- Woda:
- Jak motywować inwestorów do zrównoważonego zarządzania wodą opadową? Paweł Dąbrowski, Urząd Miasta w Rumi
- Odtworzeniu naturalnego ekosystemu rzeki Mlecznej. dr hab. Tomasz Jurczak, Uniwersytet Łódzki
- Zieleń:
- Jak angażować mieszkańców w działania poprawiające jakość zieleni miejskiej i retencji? Katarzyna Fornal-Urbańczyk, Urząd Miasta Zamość
- Praktyczna edukacja pracowników miejskich o NBS. Stanisław Kawecki, Urząd Miasta Cieszyn
- Energia:
- Jak redukować emisje gazów cieplarnianych miasta? Agata Lewandowska, Urząd Miasta Gdynia
- Międzygminna polityka klimatyczna – czy to się może udać? Sylwia Mielczarek, LGD Kłodzka Wstęga Sudetów
- GOZ:
- Gmina na drodze do zero waste. Marta Merchel, Agnieszka Czarnecka, Urząd Gminy Izabelin
- Co ma PSZOK do nadawania rzeczom drugiego życia? Andrzej Gorczycki, Zakład Usług Komunalnych w Wejherowie
Wszystkie prezentacje można obejrzeć na początku nagrania sesji popołudniowej:
W dalszej części sesji world cafe uczestnicy konferencji mogli wybrać maksymalnie 3 prezentacje, które najbardziej ich zaciekawiły i w kolejnych turach przysiąść się na 20 minut do stolika wybranego prelegenta lub prelegentki. Mogli tu dopytać o szczegóły, pogłębić tematy i uzyskać praktyczne wskazówki.
Współpraca międzysektorowa
Temat współpracy sektorowej omówiliśmy w dwóch równoległych panelach.
O drodze, jaką pokonała gmina Skawina walcząc o czyste powietrze rozmawiali: Ewa Chodkiewicz (prowadząca panel), Sabina Paciorek i Grzegorz Horwacik z Urzędu Miasta i Gminy Skawina oraz Bartosz Lisowski ze Skawińskiego Alarmu Smogowego. Nagranie tej rozmowy można obejrzeć tu:
Drugi panel dotyczył roli, jaką w adaptacji do zmiany klimatu mogą i powinny pełnić zielone pierścienie wokół miast. O tej idei dyskutowały: Ilona Gosk (prowadząca panel), dr hab. Agata Cieszewska, Katedra Architektury Krajobrazu, Instytut Inżynierii Środowiska SGGW, Agnieszka Gawron-Smater, radna w gminie Łomianki (2018–2024), członkini inicjatywy Zielony Pierścień Warszawy, Anna Gawryś, Stowarzyszenie Pruszków – Dobro Wspólne, członkini inicjatywy Zielony Pierścień Warszawy, Małgorzata Pachecka, Wójtka Gminy Michałowice.
Nagranie tego panelu można obejrzeć w nagraniu sesji popołudniowej od 01:50:01.
Wycieczki krajoznawcze
Najbardziej wytrwali uczestnicy i uczestniczki konferencji mogli skorzystać z jednej z trzech wycieczek krajoznawczych: co Centrum Edukacji Klimatycznej, Składu Solnego lub zwiedzić krakowski Kazimierz.
Warsztaty o finansowaniu
Drugi dzień konferencji – 17 maja – nie był już transmitowany online. Od rana uczestnicy mogli wziąć udział w jednym z warsztatów dotyczących finansowania działań podobnych do tych prezentowanych podczas pierwszego dnia konferencji. Praca warsztatowa toczyła się wokół konkretnego, realnego projektu:
- Grupa początkująca. Warsztat dla osób poszukujących środków w skali kilku-kilkunastu tysięcy. Studium przypadku na którym będziemy pracować to zagospodarowaniu małego skweru. Prowadzenie: Agnieszka Czachowska, Fundacja Sendzimira, wsparcie: Katarzyna Zioło, Fundusze dla Klimatu Sieć Doradców.
- Grupa średniozaawansowana. Warsztat dla osób, które chcą pozyskać środki na projekty o budżecie od kilkuset tysięcy do kilku milionów. Będziemy analizować projekt, którego celem jest stworzenie modelowych rozwiązań na terenie gminy z zaangażowaniem mieszkańców. Prowadzenie: Ilona Gosk, Fundacja Sendzimira.
- Grupa zaawansowana. Warsztat dla osób, które chcą pozyskać trudniej dostępne finansowanie z programu LIFE. Praca warsztatowa będzie dotyczyć przygotowania wieloaspektowego projektu gospodarowania wodami zlewni konkretnej rzeki. Prowadzenie: Emilia Skłucka/Marta Wronka, FPP Enviro.
Wizyty studyjne
Po warsztatach uczestnicy i uczestniczki konferencji wysłuchali 4 krótkich wprowadzeń do wizyt studyjnych, by wybrać jedną, najlepiej odpowiadającą ich zainteresowaniom. Do wyboru mieli:
- Woda: dr Kazimierz Walasz, Towarzystwo Urbanistów Polskich i Małopolskie Towarzystw Ornitologiczne (zobacz plan wizyty)
- Zieleń: Łukasz Pawlik, Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie (zobacz plan wizyty)
- Energia: Marcin Paradyż, Zastępca Dyrektora ds. Technicznych Zarządu Budynków Komunalnych w Krakowie (zobacz plan wizyty)
- GOZ: Joanna Kądziołka, Stowarzyszenie Zero Waste (zobacz plan wizyty).
Jednej z wizyt towarzyszyła kamera, co pozwoliło na przygotowanie krótkiego reportażu:
Pełen program wydarzenia można znaleźć tutaj.
Chcesz przeczytać więcej o zaprezentowanych dobrych praktykach? Zajrzyj do naszej publikacji!
Projekt został dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie Fundacja Sendzimira.
Wkład własny do projektu sfinansowany ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności w ramach programu Zielony Lider.
Partnerami konferencji byli:
Patronat medialny:
